Rekencoördinatoren, een landelijke samenwerking, even de vinger aan de pols

Rekencoördinatoren, een landelijke samenwerking, even de vinger aan de pols.

Verslag van een online ‘ronde tafel’ bijeenkomst op 20 januari 2022.

Deze ‘ronde tafel’ bijeenkomst zou oorspronkelijk georganiseerd worden tijdens de Panama Conferentie 2022, maar omdat de conferentie verplaatst werd naar juni 2022 hebben we besloten om op 20 januari 2022 toch online bij elkaar te komen. Hier de centrale punten en een kort verslag.

De centrale punten:

Uitwisseling over enkele in het oog springende ‘veranderingen’ in de context van de didactiek rekenen op de basisschool, zoals Digitalisering, EDI, Coaching, Werken vanuit doelen, etc. (en hun impact op het werk van de rekencoördinator)
Update van de nascholing zoals deze bij lpnpo is vormgegeven
Afstemming met diverse andere nascholingstrajecten voor rekencoordinatoren, door pabo’s, door adviseurs, door schoolbesturen,door ‘anderen’.

Voor deze bijeenkomst hebben we drie inleiders gevraagd een aftrap te geven wat betreft bovenstaande onderwerpen (vanuit verschillend perspectief: pabo, advies en schoolbestuur), en dan een discussie onder leiding van Ronald Keijzer, lector iPabo.

Perspectief: Schoolbestuur. Marit Kruiskamp, KOE Enschede

Als beleidsmedewerker (van KOE) ben ik o.a. over rekenen in gesprek met de scholen. We hebben onlangs een netwerk rekencoördinatoren gestart (met begeleiding van Jiska van Hall, Marc van Zanten). Centrale vraag: hoe kun jij als rekenspecialist ‘stevig staan’ binnen je eigen school, en hoe kunnen wij dit ook zelf binnen de scholen goed schragen, om eigen netwerken te bouwen.

Na de eindtoetsen groep 8 praten we over de 1F/1S niveaus. Het is dan belangrijk ook te leren van de scholen waar het echt goed is gegaan. Een vraag die we nu hebben is hoe we vanuit het rekennetwerk binnen kleine scholen kunnen ondersteunen.

Perspectief: Advieswerk. Marije Bakker, MB Rekenadvies

Ik kom veel op scholen als adviseur (maar ken ook de praktijk vanuit de Hogeschool Leiden en Wizz-scholing). Hoe kom ik rekencoördinatoren tegen? Via netwerken van scholen/besturen word ik gevraagd om op specifieke vragen te ondersteunen. Ook individuele rekencoördinatoren weten mij te vinden.

Een herkenbare vraag: we hebben problemen met het halen van 1S. Hier kan zeker een rekencoördinator ondersteuning geven, en kan er van buiten ondersteuning gegeven worden. Een andere veelgehoorde vraag is methodekeuze. Welke kennis heb je daarvoor nodig. En ook: hoe discussieer je in het team over een nieuwe methode (dat kan soms ook ‘sociale’ aspecten hebben, waar een rekencoördinator zich goed in moet bewegen).

W.b. kwaliteit van lesgeven: met de leerkrachten in gesprek gaan. Dus Marije biedt regelmatig aan dat de rekencoordinator mee gaat met klassenbezoek, zodat je daarna van verschillende kanten kunt uitwisselen hoe je les kunt/moet geven.

W.b. EDI -> als je als school hier verantwoord mee bezig gaat is er niet zo veel mis (en ook de nuanceringen kent die bijv. in Volgens Bartjens worden gegeven), dus ook hier is het belangrijk om rekencoördinatoren te ondersteunen.

Rekencoördinatoren komen ook met vragen rondom de kwaliteitskaarten.

Perspectief: Pabo. Belinda Terlouw, Hogeschool KPZ

Het niveau van rekencoördinatoren verschilt enorm. Dat komt Belinda Terlouw tegen in haar werk als schoolbegeleider en bij het begeleiden van netwerken met rekencoördinatoren. Een gedegen opleiding is daarom van groot belang. Een rekencoordinator moet zich daarnaast in de praktijk natuurlijk ook verder bekwamen, maar kan daar ook bij geholpen worden. Daarom in deze toelichting meer over de opleiding rekencoördinator. Er wordt gewerkt aan een update van de opleiding: Ronald Keijzer, Martine van Schaik, Belinda Terlouw, Jan Willem van Slijpe.

In 2001 is een nationale opleiding ontstaan. In 2011 is een stevige update uitgevoerd (inclusief het ‘werken aan beleidsveranderingen’, dat zat er nog niet zo in). Er zijn 15 modules.

In 2022 is er behoefte aan een nieuwe update (studielast 300 uur, en een CPION registratie). Drie accenten:

Verdergaande flexibilisering (ook met slagkracht richting andere doelgroepen), keuzes in het programma, maar wel met een goede ruggengraat, online (ict) mogelijkheden voor eigen trajecten (blended werken
Andere onderwijsmaterialen, andere onderwijsaanpakken, maatschappelijke invloeden, bijv. ‘basisvaardigheden’, maar ook nepnieuws, fact-checken (Data, Statistiek en kans). Ook Curriculum.nu: nieuwe invloeden
Toetsing. Formatief evalueren

Er zijn veel directe lijnen met de direct betrokkenen (adviseurs, onderzoek). Jiska van Hall vult aan op Belinda dat er sprake is van meer ‘opleidingen’ (niet alleen de post-hbo opleiding), en dat het belangrijk is dat hele landschap goed te kennen en elkaar op te zoeken ivm kwaliteit.

Discussie

Ronald (gespreksleider na deze drie inleidingen) vraagt de aanwezigen: Wat leren we van elkaar om de praktijk van de rekencoördinator verder te verbeteren, en dan met het oog op nieuwe ontwikkelingen, en met het oog op de kwaliteit van het reken-wiskundeonderwijs.

Marit benadrukt dat het belangrijk is dat er meer aandacht komt voor de coachende rol van de rekencoördinator, en dit wordt krachtig ondersteund door Marije e.a. Een rekencoordinator moet soms veranderingsprocessen in gang zetten, en dat vraagt het nodige (los van de inhoud van rekenen/wiskunde).

Suzanne vraagt of het handig is een soort ‘profiel’ te schetsen van de rol van rekencoördinator, en dat profiel ook te publiceren (een bepaalde waarde te geven door het bijv. bij de NVORWO op de website te zetten). Angelique vult aan: de rol van een rekencoördinator overlapt met andere taken (zoals IB), dus zorg er voor dat dit goed samenhangt en goed samenwerkt. Dat kan ook nog versterkt worden als er tussen opleiding (pabo) en werkveld (praktijkscholen) meer wordt afgestemd.

Annette (hoofdredacteur VB) doet de suggestie: Gebruik Volgens Bartjens als platform om kennis en ervaring met elkaar te delen. We hebben sinds dit schooljaar een vaste rubriek: rekencoördinator aan het woord.

We spreken kort over een ‘gezamenlijk kwaliteitskeurmerk’ (w.b. de opleidingen rekencoördinator). Jiska van Hall vult aan dat het belangrijk is daarbij alle opleidingen te betrekken en niet alleen vanuit de pabo. Vanuit andere instellingen worden ook opleidingen gegeven vanuit hetzelfde kwaliteitskader.

Samengevat

Laten we samenwerken! Adviseurs en opleiders
Opleidingen moeten voldoende kwaliteit hebben
Ontwikkel een profiel en publiceer dit op een centrale plek (NVORWO website?)
Wees helder welke faciliteiten nodig zijn om een rekencoördinator te stutten in de school (en bestuur)

[collapsibles]
[collapse title=”Aanwezig”]
Marije Bakker, Petra van den Brom-Snijders, Carin van den Dikkenberg, Wouter Duim, Marianne Espeldoorn, Vincent Jonker, Jiska van Hall, Erik Hoogenberg, Ronald Keijzer, Marit Kruiskamp, Marjolein Kool, Suzanne de Lange, Alette Lanting, Jenneken van der Mark, Annette Markusse, Stanja Oldengarm, Angelique Onderwater, Mark Sanders, An te Selle, Belinda Terlouw, Michiel Veldhuis, Marc van Zanten
[/collapse]
[collapse title=”Referenties, op auteur”]
Publicaties rondom rekencoördinatoren in het basisonderwijs, op auteur.

NB
Het is niet zo dat deze referenties tijdens het rondetafel-gesprek op 20-1-2022 aan de orde kwamen, maar de ambitie is om aan de hand van dit gesprek een artikel te schrijven voor VB, en dan is een dergelijk overzicht handig.

Compagnie, C. and Keijzer, R. (2015). Actualiseren van de post-hbo-opleiding rekencoördinator (PDF) Volgens Bartjens, 35(2), 50-54. .
De Moor, E. (2010). Vakdidactische nascholing, droom en werkelijkheid Reken-wiskundeonderwijs: onderzoek, ontwikkeling, praktijk, 29(4), 23-27. .
Den Hertog, J. (2003). De post hbo-opleiding tot coordinator rekenen – de weg naar een opleidingsontwerp (PDF) Panama-Post. Tijdschrift voor nascholing en onderzoek van het reken-wiskundeonderwijs, 21(3), 21-27. .
Den Hertog, J. (2008). De coördinator aan het werk. Paper presented at the Nationale Reken Dagen 2008, Noordwijkerhout.
Grootheest, L. v. and Goeij, E. T. J. d. (2002). De rekencoordinator – een studiedag voor opleiders en begeleiders (PDF) Panama-Post. Tijdschrift voor nascholing en onderzoek van het reken-wiskundeonderwijs, 20(4), 29-32. .
Hertog, J. B. d. (2011). Revisie van de post-hbo-opleiding coördinator rekenen-wiskunde – een terugblik en een begin – (PDF) Panama-Post. Reken-wiskundeonderwijs: onderzoek, ontwikkeling, praktijk, 30(3), 28-38. .
Jonker, V., Keijzer, R., Compagnie, C. and Munk, F. (2014). Op elke school een rekencoördinator: ervaringen delen in een netwerk (PDF) Volgens Bartjens, 33(5), 28-30. .
Jonker, V., Keijzer, R. and Van Schaik, M. (2018). De bouwstenen bedacht, en nu bouwen! Volgens Bartjens, 38(2), 28-30. .
Jonker, V., Keijzer, R., Van Schaik, M. and Taverne, M. (2017). Samen sterker. Landelijk en regionaal netwerk rekencoördinatoren (PDF) Volgens Bartjens, 36(5), 14-16. .
Jonker, V. and Wijers, M. (2016). Een wiskobaas op elke school Volgens Bartjens, 36(2), 14-15. .
Kaskens, J. (2017). Rekengesprekken voeren (PDF): Uitgeverij Pica.
Keijzer, R. (2004). Hoe krijg ik mijn collega’s mee? Impressies van de post-hbo-opleiding ‘Rekencoördinator’ (PDF) Volgens Bartjens, 23(5), 30-32. .
Los, M. (2019). Kwartetten met de handelingsniveaus, een professionaliseringsinstrument voor het rekenonderwijs (PDF) Volgens Bartjens, 38(5), 28-31. .
Okkema, N. (2016). Erkenning en draagvlak – De positie van de rekencoördinator in de school (PDF) Volgens Bartjens, 35(3). .
Terlouw, B. (2012). Scholen en nascholen. Afgestudeerd als rekencoördinator, en dan? (PDF) Volgens Bartjens, 32(2). .
Terlouw, B. (2019). Rekencoördinatoren hebben elkaar nodig (PDF) Volgens Bartjens, 39(2). .
Terlouw, B. (2021). Rekencoördinatoren hebben een goed verhaal. De opmaat voor een nieuwe rubriek in Volgens Bartjens (PDF) Volgens Bartjens, 40(5). .
Van Dam, R. (2006). Meten met kralen. Hoe een rekencoördinator realistisch meetonderwijs aan de man brengt Volgens Bartjens, 25(1). .
Van den Heuvel-Panhuizen, M. and De Goeij, E. (2002). Rekencoördinatoren in de basisschool (PDF) Panama-post, 21(3), 18. .
Van Zanten, M. (2009). De rekencoördinator. Motor achter verbetering van het reken-wiskundeonderwijs (PDF) Volgens Bartjens, 29(2), 32-24. .
Van Zanten, M. (2016). Het prioriteitenspel – Rekenbeleid: werken aan draagvlak en betrokkenheid Volgens Bartjens, 35(3). .
Veenman, I. (1999). Rekencoördinatoren in het basisonderwijs, een onderzoek naar ‘de ontwikkeling tot’ en ‘het huidige functioneren van’ rekencoördinatoren, uitgaande van ervaringen van de rekencoördinatoren zelf (Ongepubliceerde doctoraalscriptie ed.). Utrecht: Freudenthal Instituut.
Vermunt, J. and Bergen, T. (2008). Het leren van leraren op de werkplek (PDF) VELON Tijdschrift. Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 4, 45-52. .

[/collapse]
[collapse title=”Referenties, op jaar”]
Publicaties rondom rekencoördinatoren in het basisonderwijs, op jaar.

Veenman, I. (1999). Rekencoördinatoren in het basisonderwijs, een onderzoek naar ‘de ontwikkeling tot’ en ‘het huidige functioneren van’ rekencoördinatoren, uitgaande van ervaringen van de rekencoördinatoren zelf (Ongepubliceerde doctoraalscriptie ed.). Utrecht: Freudenthal Instituut.
Grootheest, L. v. and Goeij, E. T. J. d. (2002). De rekencoordinator – een studiedag voor opleiders en begeleiders (PDF) Panama-Post. Tijdschrift voor nascholing en onderzoek van het reken-wiskundeonderwijs, 20(4), 29-32. .
Van den Heuvel-Panhuizen, M. and De Goeij, E. (2002). Rekencoördinatoren in de basisschool (PDF) Panama-post, 21(3), 18. .
Den Hertog, J. (2003). De post hbo-opleiding tot coordinator rekenen – de weg naar een opleidingsontwerp (PDF) Panama-Post. Tijdschrift voor nascholing en onderzoek van het reken-wiskundeonderwijs, 21(3), 21-27. .
Keijzer, R. (2004). Hoe krijg ik mijn collega’s mee? Impressies van de post-hbo-opleiding ‘Rekencoördinator’ (PDF) Volgens Bartjens, 23(5), 30-32. .
Van Dam, R. (2006). Meten met kralen. Hoe een rekencoördinator realistisch meetonderwijs aan de man brengt Volgens Bartjens, 25(1). .
Den Hertog, J. (2008). De coördinator aan het werk. Paper presented at the Nationale Reken Dagen 2008, Noordwijkerhout.
Vermunt, J. and Bergen, T. (2008). Het leren van leraren op de werkplek (PDF) VELON Tijdschrift. Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 4, 45-52. .
Van Zanten, M. (2009). De rekencoördinator. Motor achter verbetering van het reken-wiskundeonderwijs (PDF) Volgens Bartjens, 29(2), 32-24. .
De Moor, E. (2010). Vakdidactische nascholing, droom en werkelijkheid Reken-wiskundeonderwijs: onderzoek, ontwikkeling, praktijk, 29(4), 23-27. .
Hertog, J. B. d. (2011). Revisie van de post-hbo-opleiding coördinator rekenen-wiskunde – een terugblik en een begin – (PDF) Panama-Post. Reken-wiskundeonderwijs: onderzoek, ontwikkeling, praktijk, 30(3), 28-38. .
Terlouw, B. (2012). Scholen en nascholen. Afgestudeerd als rekencoördinator, en dan? (PDF) Volgens Bartjens, 32(2). .
Jonker, V., Keijzer, R., Compagnie, C. and Munk, F. (2014). Op elke school een rekencoördinator: ervaringen delen in een netwerk (PDF) Volgens Bartjens, 33(5), 28-30. .
Compagnie, C. and Keijzer, R. (2015). Actualiseren van de post-hbo-opleiding rekencoördinator (PDF) Volgens Bartjens, 35(2), 50-54. .
Jonker, V. and Wijers, M. (2016). Een wiskobaas op elke school Volgens Bartjens, 36(2), 14-15. .
Okkema, N. (2016). Erkenning en draagvlak – De positie van de rekencoördinator in de school (PDF) Volgens Bartjens, 35(3). .
Van Zanten, M. (2016). Het prioriteitenspel – Rekenbeleid: werken aan draagvlak en betrokkenheid Volgens Bartjens, 35(3). .
Jonker, V., Keijzer, R., Van Schaik, M. and Taverne, M. (2017). Samen sterker. Landelijk en regionaal netwerk rekencoördinatoren (PDF) Volgens Bartjens, 36(5), 14-16. .
Kaskens, J. (2017). Rekengesprekken voeren (PDF): Uitgeverij Pica.
Jonker, V., Keijzer, R. and Van Schaik, M. (2018). De bouwstenen bedacht, en nu bouwen! Volgens Bartjens, 38(2), 28-30. .
Los, M. (2019). Kwartetten met de handelingsniveaus, een professionaliseringsinstrument voor het rekenonderwijs (PDF) Volgens Bartjens, 38(5), 28-31. .
Terlouw, B. (2019). Rekencoördinatoren hebben elkaar nodig (PDF) Volgens Bartjens, 39(2). .
Terlouw, B. (2021). Rekencoördinatoren hebben een goed verhaal. De opmaat voor een nieuwe rubriek in Volgens Bartjens (PDF) Volgens Bartjens, 40(5). .

[/collapse]
[/collapsibles]

Nationale Rekencoördinator Dag

Agenda